Abortus, tıp literatüründe gebeliğin, fetüsün (cenin) rahim dışında yaşama kabiliyeti kazanmasından önce, kendiliğinden veya dışarıdan bir müdahale ile sonlanması durumunu tanımlayan Latince kökenli bir terimdir. Türkçedeki tam karşılığı “düşük” veya “gebelik kaybı”dır.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tanımına göre, gebeliğin 20. haftası tamamlanmadan önce veya fetüs ağırlığı 500 grama ulaşmadan önce gebeliğin sonlanması abortus olarak kabul edilir. 20. haftadan sonraki gebelik kayıpları ise “ölü doğum” (intrauterin ex) olarak sınıflandırılır.
Abortus Türleri
Düşükler, meydana geliş şekline ve klinik bulgulara göre farklı şekillerde sınıflandırılır. En yaygın abortus türleri şunlardır:
- Spontan Abortus (Kendiliğinden Düşük): Herhangi bir dış müdahale olmaksızın, gebeliğin kendiliğinden sonlanmasıdır. Tüm gebeliklerin yaklaşık %15-20’si spontan abortus ile sonuçlanır. Genellikle ilk üç ayda (ilk trimester) meydana gelir ve en sık nedeni fetüsteki kromozomal anormalliklerdir.
- Abortus İmminens (Düşük Tehdidi): Gebeliğin devam ettiği ancak vajinal kanama ve bazen hafif kasık ağrılarının olduğu durumdur. Rahim ağzı (serviks) kapalıdır ve uygun tedavi ve dinlenme ile gebelik sağlıklı bir şekilde devam edebilir. Bu durum, düşüğün her an gerçekleşebileceğine dair bir tehdit olarak kabul edilir.
- Abortus İnsipiens (Kaçınılmaz Düşük): Düşük tehdidindeki belirtilerin daha da şiddetlendiği durumdur. Kanama artar, rahim kasılmaları belirginleşir ve rahim ağzı açılmaya başlar. Bu aşamada gebeliğin kurtarılması artık mümkün değildir ve düşük kaçınılmaz hale gelmiştir.
- İnkomplet Abortus (Tam Olmayan Düşük): Gebelik ürününün (fetüs, plasenta, zarlar) bir kısmının rahimden atıldığı, ancak bir kısmının içeride kaldığı durumdur. Kalan doku parçaları ciddi kanama ve enfeksiyona neden olabileceği için genellikle kürtaj (rahim içinin temizlenmesi) işlemi gerektirir.
- Komplet Abortus (Tam Düşük): Gebeliğe ait tüm dokuların (fetüs ve ekleri) rahim dışına tamamen atıldığı durumdur. Genellikle kanama ve ağrı, dokular atıldıktan sonra azalır ve durur. Ultrason ile rahmin tamamen boş olduğu teyit edilir.
- Missed Abortus (Farkedilmemiş Düşük): Fetüsün rahim içinde öldüğü ancak herhangi bir kanama veya kasılma olmadan haftalarca rahim içinde kaldığı durumdur. Genellikle rutin ultrason kontrollerinde bebeğin kalp atışlarının durduğunun görülmesiyle teşhis edilir.
- Septik Abortus: Düşük sırasında veya sonrasında rahim içinde enfeksiyon gelişmesidir. Genellikle hijyenik olmayan koşullarda yapılan yasa dışı müdahaleler veya inkomplet düşük sonrası rahmin enfekte olmasıyla ortaya çıkar. Yüksek ateş, kötü kokulu akıntı ve karın ağrısı gibi belirtilerle seyreder ve acil tıbbi müdahale gerektiren hayatı tehdit edici bir durumdur.
Düşüğün Nedenleri
Spontan düşüklerin en yaygın nedenleri şunlardır:
- Kromozomal Anomaliler: Düşüklerin yaklaşık %50-60’ından sorumludur. Fetüsteki genetik bozukluklar, gebeliğin doğal olarak sonlanmasına neden olur.
- Annedeki Kronik Hastalıklar: Kontrolsüz diyabet, tiroit hastalıkları, böbrek hastalıkları.
- Rahimdeki Yapısal Bozukluklar: Miyomlar, polipler, rahim perdesi (septum).
- Enfeksiyonlar: Gebelik sırasında geçirilen bazı enfeksiyonlar.
- Hormonal Dengesizlikler.
- İleri Anne Yaşı.
Özetle, abortus veya düşük, gebeliğin ilk 20 haftası içinde sonlanmasını ifade eden genel bir tıbbi terim olup, nedenine ve klinik seyrine göre çeşitli alt tiplere ayrılır.
Bir yanıt yazın