Tıp literatüründe “Abadie Belirtisi” adı, iki farklı uzmanlık alanında kullanılan ve birbirleriyle ilgisi olmayan iki ayrı klinik bulguyu ifade eder. Bu belirtiler, isimlerini farklı Fransız hekimlerden almıştır.
1. Abadie Belirtisi (Nöroloji)
Bu belirti, nörolog Joseph Louis Irenée Jean Abadie tarafından tanımlanmıştır ve sinir sistemi muayenesinde kullanılır.
- Tanım: Aşil tendonunun (topuk arkasındaki kalın kiriş) hekim tarafından sıkıca sıkılmasına veya çimdiklenmesine rağmen hastanın ağrı hissetmemesidir.
- İlişkili Hastalık: Bu belirti, en klasik olarak Tabes Dorsalis ile ilişkilidir. Tabes Dorsalis, sifilizin (frengi) geç dönemde sinir sistemini etkilemesiyle (nörosifiliz) ortaya çıkan, omuriliğin arka kordonlarında hasara yol açan bir hastalıktır.
- Fizyolojik Temel: Hastalığın omurilikte yol açtığı hasar, bacaklardan gelen derin ağrı ve pozisyon duyusunun beyne iletilmesini engeller. Bu nedenle, normalde ağrılı bir uyaran olan Aşil tendonunun sıkılması hastada ağrıya neden olmaz.
Özetle, Aşil tendonuna bası uygulandığında ağrı olmaması, Tabes Dorsalis için pozitif bir Abadie belirtisidir.
2. Abadie Belirtisi (Endokrinoloji / Göz)
Bu belirti ise göz hekimi (oftalmolog) Jean Marie Charles Abadie tarafından tanımlanmıştır ve tiroid hastalıklarının göz bulgularıyla ilgilidir.
- Tanım: Üst göz kapağını kaldıran kas olan levator palpebrae superioris kasında spazm olmasıdır. Bu spazm, üst göz kapağının yukarı doğru çekilmesine (retraksiyon) neden olur.
- İlişkili Hastalık: Bu belirti, en sık olarak hipertiroidizmin (tiroid bezinin aşırı çalışması) bir türü olan Graves Hastalığı‘na bağlı gelişen ekzoftalmik guatr (Basedow Hastalığı) durumunda görülür.
- Görünüm: Göz kapağının yukarı çekilmesi, gözün kornea tabakasının üzerindeki beyaz sklera tabakasının görünür hale gelmesine neden olur. Bu durum, gözlerin dışarı doğru fırlamış (ekzoftalmus) görünümüyle birleşerek hastanın tipik “şaşkın” veya “korkmuş” bakışına katkıda bulunur.
Özetle, üst göz kapağında spazm ve çekilme olması, Graves Hastalığı için pozitif bir Abadie belirtisidir.
Bu iki belirti tamamen farklı olduğu için, “Abadie Belirtisi” terimiyle karşılaşıldığında, metnin nöroloji mi yoksa endokrinoloji/göz ile mi ilgili olduğuna dikkat etmek gerekir.