Abakteriyemik, kelime anlamıyla “kanda bakteri bulunmayan” demektir. Bu terimi daha iyi anlamak için köklerini incelemek gerekir:
- A-: Yunanca “yokluk, -sız, -siz” bildiren ön ek.
- Bakteriyemi: Kökü bakteri ve Yunanca “haima” (kan) kelimelerinden gelir. Kanda canlı bakterilerin bulunması durumudur.
Dolayısıyla, abakteriyemik, kan dolaşımında canlı bakteri saptanmadığı durumu tanımlayan bir tıp terimidir.
Klinik Anlamı ve Önemi
Bu terim genellikle, hastanın sepsis (kana bakteri karışmasına vücudun verdiği yaygın iltihabi yanıt) veya ciddi bir enfeksiyon belirtileri göstermesine rağmen, yapılan kan kültürlerinde bakteri üremesinin olmamasını tanımlamak için kullanılır.
Bir hasta abakteriyemik durumda olabilir, yani:
- Yüksek ateşi,
- Hızlı nabzı,
- Düşük tansiyonu,
- Ve kanda yüksek lökosit (beyaz kan hücresi) sayısı gibi ciddi enfeksiyon bulguları sergileyebilir.
Ancak, kan testlerinde bakteri saptanmaması, bu sistemik iltihabi yanıtın nedeninin kanda dolaşan canlı bakteriler olmadığını düşündürür. Bu durumda altta yatan olası nedenler şunlar olabilir:
- Lokalize Enfeksiyon: Vücudun belirli bir bölgesinde (örneğin akciğerde zatürre, karın içinde apse gibi) hapsolmuş, ancak kan dolaşımına yayılmamış ciddi bir bakteriyel enfeksiyon.
- Viral veya Fungal Enfeksiyonlar: Virüsler veya mantarların neden olduğu sistemik enfeksiyonlar.
- Non-infeksiyöz Nedenler: Ciddi travma, yanıklar veya pankreatit gibi enfeksiyon dışı durumlara bağlı olarak gelişen Sistemik İnflamatuar Yanıt Sendromu (SIRS).
Özetle, “abakteriyemik” terimi, sepsis benzeri bir klinik tablo gösteren ancak kan kültürlerinde bakteri üremesi olmayan hastaların durumunu ifade etmek için kullanılır. Bu ayrım, doğru tanıya yönelmek ve gereksiz antibiyotik kullanımını önleyerek uygun tedaviyi (örneğin, antiviral, antifungal veya destekleyici bakım) planlamak açısından kritik öneme sahiptir.