Yemek borusu (özofagus), ağız ile mide arasında yer alan, yaklaşık 25-30 cm uzunluğunda ve 2 cm çapında kaslı bir tüptür. Temel görevi, yutulan yiyecek ve içecekleri ağızdan mideye taşımaktır.
Yemek Borusunun Yapısı
- İç katman (mukozal tabaka): Gıdaların kolayca kaymasını sağlayan nemli bir doku ile kaplıdır.
- Orta katman (submukozal tabaka): Kan damarları, sinirler ve lenf damarları içerir.
- Dış katman (musküler tabaka): Yemek borusunun kasılmasını ve gıdaların mideye doğru hareketini sağlayan kaslardan oluşur.
Yemek Borusunun İşlevi
Yutma eylemi başladığında, yemek borusu kasları ritmik bir şekilde kasılır ve gevşer. Bu peristaltik hareketler sayesinde yiyecekler yemek borusu boyunca ilerler ve mideye ulaşır. Yemek borusunun alt ucunda yer alan alt özofagus sfinkteri (LES) adı verilen bir kas halkası, yiyecekler mideye geçtikten sonra kapanarak mide içeriğinin yemek borusuna geri kaçmasını engeller.
Yemek Borusu Hastalıkları
- Reflü: Mide asidinin yemek borusuna geri kaçması sonucu oluşan bir durumdur.
- Eroziv özofajit: Reflünün neden olduğu yemek borusunda iltihaplanma ve hasar.
- Yemek borusu kanseri: Yemek borusunda gelişen kötü huylu tümörler.
- Akalazya: Yemek borusunun alt kısmındaki kasların gevşeyememesi sonucu yutma güçlüğüne neden olan bir durum.
- Yemek borusu spazmı: Yemek borusu kaslarının anormal kasılmaları sonucu oluşan ağrılı bir durum.
Yemek borusu, sindirim sisteminin önemli bir parçasıdır ve sağlıklı bir yaşam için düzgün çalışması önemlidir. Eğer yutma güçlüğü, göğüste yanma, ağrı gibi yemek borusu ile ilgili herhangi bir şikayetiniz varsa, mutlaka bir doktora başvurmalısınız.
